درجه بندی کیفی روغن

سطح کیفی روغن موتور با استاندارد های متفاوتی بیان می شود که این استاندارد ها عبارتند از: استاندارد آمریکایی انیستیتو  نفت آمریکا API، استاندارد اروپایی ACEA ، استاندارد ژاپنی JASO و استاندارد روسی AAE, GOST. در اینجا استاندارد روغن موتور مربوط به API آورده شده است:

 

API: انیستیتو نفت آمریکا برای طبقه بندی و جداسازی روغن ها بر حسب کیفیت و فناوری ساخت آن ها اقدام به کد گذاری خاصی نموده است. این کد ها شامل دو حرف می باشند؛ حرف اول معرف بنزینی یا دیزلی بودن روغن موتور است. حرف C نشان دهنده ی این است که روغن برای استفاده در خودروهای دیزلی است و حرف S نشان دهنده ی این است که روغن موتور برای خودروهای بنزینی طراحی شده است. حرف دوم نمایانگر کیفیت و فناوری ساخت روغن می باشد که بر حسب حروف الفبای انگلیسی، از حرف A شروع شده و تا کنون در مورد خودروهای بنزینی تا حرف N و در مورد خودروهای دیزلی تا حرف J ارتقا یافته است. برای خودروهای دیزلی بعد از حرف مذکور، در مواردی اعداد 2 یا 4 نیز دیده می شود که نشان دهنده ی این است که روغن برای موتورهای 2 یا 4 زمانه طراحی شده است.

همواره نوع ارتقا یافته ی روغن، خواص روغن های قبلی را نیز دارد؛ یعنی می توان از آن روغن برای خودروهایی که در دفترچه راهنمایشان انواع قدیمی تر روغن پیشنهاد شده است، استفاده نمود. اما عکس این موضوع صحیح نیست؛ یعنی استفاده از روغن موتور قدیمی تر (با کد پایین تر) برای موتوری که روغنی با کد جدید برای آن پیشنهاد شده است، بسیار مضر می باشد. در حال حاضر اکثر روغن ها قابلیت تامین نیازهای هر دو نوع موتور بنزینی و دیزلی را دارند که برای این روغن ها استاندارد به صورت دو کدی نوشته می شود، برای مثال API CD/SH.

در جدول زیرکدهای API برای خودروهای بنزینی بر اساس سال ساخت خودرو، آورده شده است.

سطح کیفیت	وضعیت	توضیحات
SA	از رده خارج	روغن پایه، گاهی مواد ضد کف و کاهنده ی نقطه ریزش دارد. برای هیچیک از موتورهای امروزی قابل استفاده نیست.
SB	از رده خارج	مقدار کمی مواد ضد اکسید شدن و ضد ساییدگی دارد. برای موتورهای مدل سال 1930 تا 1963 مناسب بوده است.
SC	از رده خارج	مواد افزودنی ضد خوردگی، ضد ساییدگی و مقداری مواد افزودنی پاک کننده در آن وجود دارد. برای خودرو های بنزینی مدل 1964 تا 1967 مناسب است.
SD	از رده خارج	مانند روغن SC است با این تفاوت که مواد افزودنی بیشتری دارد. مناسب برای موتور های مدل 1968 تا 1971 است.
SE	از رده خارج	مانند روغن SC  و SD است ولی سطح بالاتری دارد. برای موتورهای مدل 1972 تا 1979 مناسب است.
SF	از رده خارج	مانند روغن SE است ولی خاصیت ضدساییدگی و ضد اکسید شوندگی بیشتری دارد. برای موتورهای مدل 1980 تا 1988 مناسب است.
SG	از رده خارج	دارای مواد افزودنی روغن SF است و برای خودروهای بنزینی مدل 1933 تا 1989 مناسب است.
SH	از رده خارج	دارای مواد افزودنی روغن SG با مقدار بیشتر است و موارد مربوط به ایمنی محیط زیست نیز در آن لحاظ شده است. برای مدل های 1994 تا 1996 مناسب است.
SJ	رایج	دارای سطح کیفی روغن موتورهای بنزینی ممتاز است و برای موتورهای مدل 1997 تا 2001 مناسب است.
SL	رایج	بالاترین سطح کیفی روغن موتور بنزینی در استاندارد API و مناسب برای خودروهای ساخته شده از نیمه دوم سال 2002 است.
SM	رایج	برای مدل های اواخر سال 2004.
SN	رایج	قابل استفاده در تمام موتور خودروهایی که از سال 2010,2011 طراحی شده است این روغن موتور با مقاومت بهتر در برابر اکسیداسیون، پوشش دهی بیشتر و محافظت در برابر رسوب گذاری بر روی قطعات و افزایش کارایی روغن موتور در دمای پائین بهبود یافته است. گرید های سبک این روغن موتور صرفه جویی قابل ملاحظه ی در مصرف سوخت فراهم می آورد. برخی روغنهای SN دارای استاندارد ILSAC  از نظر کیفیت حفظ انرژی هستند.

 

در جدول زیرکدهای API برای خودروهای دیزلی بر اساس سال ساخت خودرو، آورده شده است.

سطح کیفیت	وضعیت	توضیحات
CA	از رده خارج	شامل مواد پاک کننده و ضد خوردگی می باشد. برای موتور های دیزلی سبک مدل سال های 1940 تا 1950 مناسب است.
CB	از رده خارج	برای متور های دیزلی سبک مدل 1949 تا 1960 که سوخت حاوی گوگرد بیشتری به کار می بردند، مناسب است.
CC	از رده خارج	شامل مواد افزودنی پاک کننده و ضد خوردگی بوده و برای موتورهای دیزلی سبک مدل سال  های 1961 به بعد مناسب است.
CD	از رده خارج	شامل مواد افزودنی ضد خوردگی، ضد سایش، پاک کننده است و برای موتورهای دیزلی سوپر شارژ و با سوخت محتوی گوگرد زیاد، مناسب است و در سال 1955 معرفی شد.
CD-II	از رده خارج	برای موتور های دو زمانه در سال 1987 طراحی شده است.
CE	از رده خارج	روغن موتور مناسب برای موتور های دیزلی سنگین سوپر شارژ و توربو شارژ مدل 1980 تا 1987 است که به جای روغن های CC و CD نیز می تواند به کار رود.
CF	از رده خارج	روغن موتور تک درجه ای مناسب برای موتور های دیزلی سنگین سوپر شارژ و توربو شارژ است که در سال 1984 معرفی شده است و می تواند جایگزین روغن CD شود.
CF-2	از رده خارج	روغن موتور مناسب برای موتورهای موتور های دیزل دو زمانه است که در سال 1994 معرفی شده است که می تواند جایگزین CD-II باشد.
CF-4	از رده خارج	روغن موتور چند درجه ای مناسب برای موتورهای دیزل سنگین سوپر شارژ و توربو شارژ مدل 1990 است.
CG-4	از رده خارج	مانند روغن CF-4 است ولی برای مدل سال 1995 و برای مصرف با سوخت هایی که کمتر از 5/0 درصد گوگرد دارند.
CH-4	رایج	برای موتور های دیزلی سنگین سوپر شارژ و توربو شارژ مدل 1998 مناسب است.
CI-4	رایج	روغن مخصوص موتور های دیزلی سبک، متوسط و سنگین با ویژگی کاهش اکسید های نیتروژن تا 50% با استفاده از گازهای خروجی خنک شده از اگزوز به عنوان جایگزین اکسیژن. این روغن به منظور مقابله با اسید های حاصل از NOX ، دارای قابلیت ذخیره بالاتری است.
CJ-4	رایج	معرفی شده در سال 2006 برای موتور های سرعت بالای چهار زمانه. این روغن موتور طراحی شده تا استانداردهای تولید آلایندگی مدل سال 2007 در اتوبان را دارا باشد. روغن های API CJ-4  از حد معیار های عملکردCl-4 PLUS, Cl-4, CH-4,CG-4 و CF-4 فراتر رفته و می توانند به طور موثری موتور های نیازمند سرویس این نوع API را روغن کاری نمایند.